Dünya genelinde 3.000’i aşkın balık türü vardır. Bazıları insanlar için son derece ölümcüldürler. Ölümcül balıklar denildiğinde akıllara hemen köpekbalıkları gelebilir ama asıl tehditler küçük zehirli balıklardır.
Zehirli balık türlerinin bazıları insanları bir saatten kısa bir sürede öldürebilirler. Öldürmeseler bile felç bırakabilirler veya kalıcı hasara neden olabilirler. Bazı zehirli balıkların bulaştırdığı zehrin panzehri dahi yoktur.
Dünya genelinde en zehirli balık türleri
Dünya genelinde tropikal sulardan astropikal sulara kadar pek çok farklı balık türü vardır. Balıkların büyük bir çoğunluğu insanlara zarar vermezler. Ancak bazıları zehirleriyle insanları tehdit edebilecek kadar ölümcüldürler.
1. Kırmızı Aslan Balığı (Pterois volitans)
Scorpaenidae familyasına ait bir balıktır ve oldukça zehirlidir. Tropikal bölgelerde 2-55 metre aralığında yaşar. Pasifik Okyanusu en yoğun olduğu bölgedir. Özellikle Avustralya’nın batı kısımlarında sıkça görülür.
Kırmızı aslan balığı lagün bölgelerinde yaşar. Genelde tek başına takılır ve gündüzleri hareketsiz kalır. Geceleri ise küçük balıkları, yengeçleri ve karidesleri avlar. Sırtında yer alan dikenler çok zehirlidirler.
Kırmızı aslan balığı tarafından sokulan kişinin dikkatli olması gerekir. Zehri çok tehlikelidir. Kişinin tam olarak nereden sokulduğunu bilmesi gerekir. Zehrin etkisini azaltabilmek için ilgili bölgenin ısıtılması önemlidir.
2. Taş Balığı (Synanceia verrucosa)
Synanceiidae familyasına ait balıktır ve zehriyle dikkat çeker. 0-30 metre aralığındaki derinliklerde yaşamayı tercih eder. Tropikal bölgelerde bulunur. Kızıldeniz ve Afrika’nın doğusunda ona kolayca denk gelinebilir.
Taş balığı sığ lagün olan yerlerde yaşamayı epey sever. Genel olarak kumlu bölgelere ilerler. Kendini oldukça iyi bir şekilde kamufle edebilir. Çoğu zaman yosunlarla kaplıdır. Balıklar ve kabuklularla beslenir.
Taş balığının sırt yüzgecinde iki tane zehirli oluk vardır. Bu balık insanı soktuğunda dayanılması oldukça güç bir acı söz konusu olur. Zehri ölümcül olabilecek kadar güçlüdür. Dünyanın en zehirli balığı olarak bilinir.
3. Trakonya balığı (Trachinus draco)
Trachinidae familyasına ait olan bu balık zehirlidir. Türkiye’de yaşayanların denk gelebileceği bir balıktır. 1-150 metre aralığında sıcak sularda yaşamayı sever. Atlantik’in doğusu, Akdeniz ve Karadeniz doğal alanıdır.
Trakonya balığı kumlu, çamurlu ve çakıllı zeminlerde yaşar. Denizin dibinde durarak etrafı gözler. İlk sırt yüzgecini açıkta tutacak şekilde dibe gömülür. Geceleri serbestçe dolaşarak omurgasızlar ve balıklarla beslenir.
Trakonya balığının ön sırt yüzgecinde zehirli dikenler vardır. Yenilebilir bir balık olsa bile zehri çok tehlikelidir. Kısmi felçten ölüme kadar insan üzerinde ciddi etkilere sebep olabilir. Akdeniz’de sık rastlanan bir balıktır.
4. Çizgili Blenny (Meiacanthus grammistes)
Belenniinae familyasına ait olan bu balık zehirli türler arasında yer alır. Genelde 1-20 metre aralığında yaşar. Tropikal bölgelerde yaşamayı tercih eder. Pasifik’in batısı ve Ryukyu Adaları’nın kuzeyi doğal yaşam bölgesidir.
Çizgili blenny korunaklı lagün alanlarda bulunur. Yalnız yaşamayı seven bir balıktır ama genelde birkaç tanesi birbirine yakın olurlar. Yavrusu ise sığ kıyı sularındadır. Zehir bezleri sebebiyle tehlikeli bir balık olarak görülür.
Çizgili blenny balığının zehri diğer balıkların zehirlerinden farklıdır. Bilimsel açıdan ağrı kesici oluşturmak için kullanılır. Ağrılı olan zehri bulaşan kişinin kan basıncını düşürür ve kişi daha yavaş hareket etmeye başlar.
5. Varsam (Echiichthys vipera)
Trachinidae familyasına ait olan bu balık türünün zehri çok tehlikelidir. Astropikal bölgelerde derinlik ayırt etmeden yaşamayı tercih eder. Atlantik Okyanusu’nun doğusu, Akdeniz ve Fas en yoğun olduğu bölgelerdir.
Varsam balığı kıyı bölgelerinde kumlu, çamurlu ve çakıllı diplere yakın olur. Denizin dibine gömülür ama gözlerini dışarıda tutar. Avrupa’nın en tehlikeli balıklarından biridir çünkü insanların yüzdüğü bölgelerde görülür.
Varsam balığının sırt yüzgecinde zehir bezleri vardır. Sırtı tamamen siyahla kaplıdır. Aynı zamanda solungaç kapağında zehir bezleri bulunur. İnsanların çok sık denk geldikleri zehirli balıklar arasındadır.
6. Gafftopsail yayın balığı (Bagre marinus)
Bagreinae familyasına ait olan bu balık oldukça zehirlidir. Astropikal acı sularda yaşamayı sever. 0-50 metre derinliklerde bulunur. Atlantik’in batısı, Küba, Meksika Körfezi ve Güney Amerika’nın kuzey bölgelerinde yaşar.
Gafftopsail yayın balığı acı denizleri sevse bile tuzluluk oranı yüksek olduğundan acı nehirlere gidebilir. Çamurlu ve kumlu zeminlerde avlanır. Fırsatçı yapısı gereği küçük balıklarla ve omurgasızlarla beslenir.
Gafftopsail yayın balığının göğüs ve sırt yüzgeçlerinde zehirli bir omurga vardır. Yenilebilir bir balık olarak kabul edilse bile vücudundaki zehre dikkat etmek önemlidir. Balığın zehrine maruz kalmak şiddetli ağrıya sebep olur.
7. Çizgili yayın balığı (Plotosus lineatus)
Plotosiade familyasına ait olan bu balık çok ciddi sorunlara sebebiyet veren zehre sahiptir. Tropikal bölgede 1-60 metre derinliğinde yaşamayı tercih eder. Kızıldeniz, Afrika’nın doğusu ve Japonya doğal yaşam alanıdır.
Çizgili yayın balığı mercanlara yakın yaşayan tek yayın balığıdır. Haliçlerde ve gelgit havuzlarında ona sıklıkla rastlanabilir. Sürüler halinde ilerler ama yetişkin oldukça sürüdeki balık sayısı azalır. Gündüzleri saklanan bir türdür.
Çizgili yayın balığının sırtındaki ilk yüzgeç ve göğüz yüzgeci çok zehirlidir. Tırtıklı omurgası bu zehri taşımasına yardımcı olur. Zehri şiddetli ağrıyla etkisini gösterir. Bazı durumlarda ise ölümcül sonuçlar ortaya çıkarabilir.
8. Candiru (Vandella cirrhosa)
Trichomycteridae familyasına ait olan bu balık dünyanın en zehirli balıkları arasında yer alır. Tatlı sularda yaşar ve tropikal bölge balığıdır. Güney Amerika’da Amazon Nehri en yoğun olduğu yer olarak kabul edilir.
Candiru küçük bir balıktır ama zehri travma etkisi yaratacak kadar güçlüdür. İnsanlar tarafından avlanabilen bir balık değildir. Daha büyük balıkların solungaç boşluğuna girip onların kanını emerek beslenir.
Beslenme dönemi dışında yumuşak ve çamurlu olan deniz dibine gömülü olarak kalır. Hem gündüz hem gece beslenmek için kan arar. Candiru normalde sadece suda idrarını yapmaya çalışan insanlara saldırır.
Türkiye’deki zehirli balıklar
Türkiye ve yakın çevresinde yaşayan bazı zehirli balıklar vardır. Bu balıkların bir kısmı kendilerini korumak için zehirlerini kullanırlar. Bazılarının ise tüketilmesi insanı zehirleyerek ciddi sağlık problemlerine yol açar.
- Trakonya balığı: Türkiye’de en sık görülen zehirli balıktır. Çok kuvvetli bir zehri vardır ve doğrudan sinire etki eder. Dikkatli olunmazsa zehri insanı felce kadar götürebilir. Öldükten sonra bile zehrini korur. (Daha Fazla bilgi için tıklayınız)
- Folya balığı: Çok nadiren bile olsa Türkiye’nin çevresindeki denizlerde görülebilir. Zehirli iğnelere sahiptir ve insanları zehirleyebilirler. Zehrini salgıladığında vücutta şiddetli bir ağrıya neden olur.
- İskorpit balığı: Türkiye’deki denizlerde sık görülen balıklardan biridir. İnsanı yaraladığında amonyakla müdahale gerekir. Dikenlerindeki zehir güçlüdür. Zehre müdahale edilse birkaç gün ağrı oluşturabilir. (İskorpit Balığı hakkında daha fazla bilgi için tıklayınız)
- Kuyruklu vatoz: Normalde insanlara saldırmaz. Sığ sularda yaşadıklarından denize giren insanlar bu balığa denk gelirler. Üzerine basıldığında zehrini salgılar ve öldürücü olabilir.
- Rina balığı: Sahillerin kumlu diplerinde hareketsiz yatarak durur. İnsanlarla teması çok sık olmaz ama temas ettiğinde dikenlerindeki zehri salgılar. Ayrıca kuyruğu insanlar için epey bir yaralayıcı olabilir.
- Balon balığı: Balon balığı denizdeyken insana zarar vermez. Ancak tüketilmesi durumunda ciddi zehirlenmelere yol açar. Zehri siyanürden bile güçlüdür ve tüketilmesi durumunda insanı öldürür.
Zehirli balık türleri saldırgan balık türleri kadar tehlikeli görünmezler. Buna rağmen en az onlar kadar tehlikelidirler. Zehirlerini genellikle korunmak için kullanırlar. Onlara denk geldiğinizde temas etmemek için ekstra dikkat etmelisiniz.
Lütfen Paylaşın!